Οίδημα Τι Είναι;
Το οίδημα είναι ο ιατρικός όρος για το πρήξιμο που προκαλείται από τη συσσώρευση υγρού στους μικρούς χώρους που περιβάλλουν τους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Το οίδημα μπορεί να εμφανιστεί σχεδόν οπουδήποτε στο σώμα. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα σημεία είναι τα εξής:
- Τα κάτω άκρα ή τα χέρια (ονομάζεται επίσης περιφερικό οίδημα)
- Η κοιλιά (ονομάζεται επίσης ασκίτης)
- Θώρακας (ονομάζεται πνευμονικό οίδημα εάν βρίσκεται στους πνεύμονες και υπεζωκοτική συλλογή εάν βρίσκεται στο χώρο που περιβάλλει τους πνεύμονες)
- Ο ασκίτης και το περιφερικό οίδημα μπορεί να είναι δυσάρεστα και μπορεί να αποτελούν ένδειξη μιας πιο σοβαρής κατάστασης. Το πνευμονικό οίδημα, το οποίο μπορεί να είναι απειλητικό για τη ζωή, είναι σύμπτωμα της καρδιακής ανεπάρκειας.
Οίδημα – Συμπτώματα Οιδήματος
Τα συμπτώματα του οιδήματος εξαρτώνται από την αιτία, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:
Οιδήματα κάτω άκρων
Οίδημα ή πρήξιμο του δέρματος, με αποτέλεσμα να φαίνεται τεντωμένο και γυαλιστερό. Αυτό συνήθως είναι χειρότερο στις περιοχές του σώματος που βρίσκονται πιο κοντά στο έδαφος (λόγω της βαρύτητας). Ως εκ τούτου, το οίδημα είναι γενικά το χειρότερο στα κάτω άκρα (ονομάζεται περιφερικό οίδημα) μετά από περπάτημα, ορθοστασία, κάθισμα σε καρέκλα για αρκετό χρονικό διάστημα ή στο τέλος της ημέρας.
Οιδήματα σε άλλες θέσεις του σώματος
- Τα υγρά μπορεί να συσσωρεύονται στο κάτω μέρος της πλάτης, μετά από παρατεταμένη παραμονή στο κρεβάτι. Πιέζοντας την πρησμένη περιοχή για λίγα δευτερόλεπτα θα αφήσει ένα βαθούλωμα στο δέρμα.
- Ασκίτης – Αυξημένο μέγεθος της κοιλιάς .
- Πνευμονικό οίδημα – Πλευριτική συλλογή.
Καταστάσεις Που Σχετίζονται Με Το Οίδημα
Πολλά διαφορετικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν οίδημα.
Χρόνια Φλεβική Νόσος
Μια συχνή αιτία οιδήματος στα κάτω άκρα είναι η χρόνια φλεβική νόσος, μια κατάσταση κατά την οποία οι φλέβες στα πόδια δεν μπορούν να αντλήσουν αρκετό αίμα προς την καρδιά, επειδή οι βαλβίδες στις φλέβες έχουν υποστεί βλάβη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συγκέντρωση υγρών στα κάτω άκρα, λέπτυνση του δέρματος και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανάπτυξη δερματικών πληγών (έλκη) ( εικόνα 1 ).
Εν Τω Βάθει Φλεβική Θρόμβωση [DVT]
Το οίδημα μπορεί επίσης να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα ενός θρόμβου αίματος στις βαθιές φλέβες του κάτω μέρους του ποδιού. Στην περίπτωση αυτή, το οίδημα περιορίζεται κυρίως στα πόδια ή στους αστραγάλους και συνήθως επηρεάζει μόνο τη μία πλευρά.
Εγκυμοσύνη
Οι έγκυος γυναίκες κατακρατούν επιπλέον υγρά. Το πρήξιμο αναπτύσσεται συνήθως στα χέρια, τα πόδια και το πρόσωπο, ιδιαίτερα κοντά στο τέλος μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης. Το πρήξιμο χωρίς άλλα συμπτώματα και ευρήματα δεν αποτελεί συνήθως ένδειξη ότι έχει αναπτυχθεί κάποια επιπλοκή, όπως η προεκλαμψία.
Έμμηνος Ρύση
Το οίδημα στις γυναίκες που εμφανίζεται κατά την έμμηνο ρύση (συνήθως μία φορά το μήνα) μπορεί να είναι αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών που σχετίζονται με τον έμμηνο κύκλο. Αυτός ο τύπος οιδήματος είναι συχνός αλλά δεν απαιτεί θεραπεία επειδή υποχωρεί από μόνο του.
Τα Φάρμακα
Το οίδημα μπορεί να είναι παρενέργεια μιας ποικιλίας φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων φαρμάκων για τον διαβήτη από το στόμα, φαρμάκων για την υψηλή αρτηριακή πίεση, μη συνταγογραφούμενων αναλγητικών (όπως η ιβουπροφαίνη) και οιστρογόνων.
Νεφρική Νόσος
Η νεφρική νόσος μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο στα κάτω πόδια και γύρω από τα μάτια.
Καρδιακή Ανεπάρκεια
Η καρδιακή ανεπάρκεια, που ονομάζεται επίσης συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, οφείλεται σε μια εξασθενημένη καρδιά, η οποία εξασθενεί την αντλητική της δράση. Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο στα πόδια και την κοιλιά, καθώς και άλλα συμπτώματα. Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί επίσης να προκαλέσει συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες (πνευμονικό οίδημα), προκαλώντας δύσπνοια. Αυτή μπορεί να είναι μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση που απαιτεί επείγουσα θεραπεία.
Κίρρωση
Η κίρρωση είναι μια σοβαρή πάθηση του ήπατος από διάφορες αιτίες, η οποία μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος μέσω του ήπατος. Τα άτομα με κίρρωση μπορεί να αναπτύξουν έντονο πρήξιμο στην κοιλιά (ασκίτης) ή στα κάτω πόδια (περιφερικό οίδημα).
Ταξίδια
Η παρατεταμένη καθιστή θέση, όπως κατά τη διάρκεια αεροπορικών ταξιδιών, μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο στα κάτω άκρα. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο και συνήθως δεν αποτελεί ένδειξη προβλήματος.
Εάν τα πόδια σας παραμένουν πρησμένα ή εμφανίζετε πόνο στα πόδια ώρες ή ημέρες μετά την πτήση, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας. Το συνεχιζόμενο πρήξιμο και ο πόνος μπορεί να είναι σημάδια θρόμβου (DVT).
Οίδημα – Διάγνωση Τις Αιτίες
Εάν εμφανίσετε νέο οίδημα σε ένα ή και στα δύο πόδια, στα χέρια, στην κοιλιά σας ή γύρω από τα μάτια σας, θα πρέπει να καλέσετε τον ιατρό σας για να διαπιστώσετε εάν πρέπει να υποβληθείτε σε κάποια ιατρική εξέταση.
Οίδημα – Η Θεραπεία
Η θεραπεία του οιδήματος περιλαμβάνει διάφορες συνιστώσες:
- θεραπεία της υποκείμενης αιτίας (εάν είναι δυνατόν),
- Μείωση της ποσότητας αλατιού (νατρίου) στη διατροφή σας και σε πολλές περιπτώσεις,
- Χρήση ενός φαρμάκου που ονομάζεται διουρητικό για την αποβολή της περίσσειας υγρών
- Μπορεί επίσης να συνιστάται η χρήση καλτσών συμπίεσης και η ανύψωση των ποδιών.
Δεν απαιτούν θεραπεία όλοι οι τύποι οιδήματος. Το οίδημα που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη ή τους εμμηνορροϊκούς κύκλους συνήθως δεν αντιμετωπίζεται. Το περιφερικό οίδημα και ο ασκίτης αντιμετωπίζονται συνήθως αργά για να ελαχιστοποιηθούν οι παρενέργειες της ταχείας απώλειας υγρών (όπως η χαμηλή αρτηριακή πίεση).
Μειώστε το αλάτι (νάτριο) στη διατροφή σας
Το νάτριο, το οποίο βρίσκεται στο μαγειρικό αλάτι και στα επεξεργασμένα τρόφιμα, μπορεί να επιδεινώσει το οίδημα. Η μείωση της ποσότητας του αλατιού που καταναλώνετε μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οιδήματος, ειδικά αν λαμβάνετε επίσης διουρητικό.
Διουρητικά
Τα διουρητικά είναι ένας είδος φαρμάκου που αναγκάζει τα νεφρά να αποβάλλουν περισσότερο νερό και νάτριο, γεγονός που μπορεί να μειώσει το οίδημα. Τα διουρητικά πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, διότι η πολύ γρήγορη απομάκρυνση πολλών υγρών μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση, να προκαλέσει ζάλη ή λιποθυμία και να επηρεάσει τη λειτουργία των νεφρών.Θα αυξηθεί η συχνότητα και η ποσότητα διούρησης μετά τη λήψη ενός διουρητικού. Ωστόσο, άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες όταν τα διουρητικά λαμβάνονται στη συνιστώμενη δόση.
Κάλτσες Συμπίεσης
Το οίδημα των ποδιών μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί με τη χρήση καλτσών συμπίεσης. Οι κάλτσες διατίθενται σε διάφορα ύψη. Οι κάλτσες μέχρι το γόνατο είναι επαρκείς για τους περισσότερους ασθενείς. Ορισμένες κάλτσες μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του δέρματος ή πόνο, αν και η σωστή μέτρηση και τοποθέτηση των καλτσών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο δυσφορίας.
Οι αποτελεσματικές κάλτσες συμπίεσης ασκούν τη μεγαλύτερη πίεση στον αστράγαλο και σταδιακά μειώνουν την πίεση προς τα πάνω στο πόδι. Οι κάλτσες αυτές διατίθενται με διαφορετικούς βαθμούς συμπίεσης.
Τοποθέτηση του σώματος
Το οίδημα των ποδιών, των αστραγάλων και των ποδιών μπορεί να βελτιωθεί με την ανύψωση των ποδιών πάνω από το επίπεδο της καρδιάς για 30 λεπτά τρεις ή τέσσερις φορές την ημέρα. Η ανύψωση των ποδιών μπορεί να είναι επαρκής για τη μείωση ή την εξάλειψη του οιδήματος για άτομα με ήπια φλεβική νόσο, αλλά συνήθως δεν αρκεί σε πιο σοβαρές περιπτώσεις. Επιπλέον, μπορεί να μην είναι πρακτικά δυνατό για όσους εργάζονται, να ανυψώνουν τα πόδια τους αρκετές φορές την ημέρα.
Πού Θα Βρείτε Περισσότερες Πληροφορίες
Ο ιατρός σας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για ερωτήσεις και προβληματισμούς σχετικά με το ιατρικό σας πρόβλημα.