Ελεγχος Δυσλιπιδαιμίας
Δυσλιπιδαιμία- Η σύγχρονη εκτίμηση του λιπιδαιμικού προφίλ.
Σε προηγούμενο άρθρο αναφέραμε ότι ο προληπτικός καρδιολογικός έλεγχος του καθενός μας πρέπει να περιλαμβάνει, εκτός από μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης, και λιπιδαιμικό έλεγχο. Ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει μέτρηση της ολικής χοληστερίνης, των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (low-density lipoproteins, LDL ή αλλιώς «κακή χοληστερίνη»), των λιποπρωτεϊνών υψηλής πυκνότητας (high-density lipoproteins, HDL ή αλλιώς «καλή χοληστερίνη») και των τριγλυκεριδίων.
Τον Σεπτέμβριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (European Society of Cardiology) εξέδωσε νέες κατευθυντήριες οδηγίες για τον έλεγχο της δυσλιπιδαιμίας, οι οποίες είναι αποτέλεσμα μεγάλων κλινικών μελετών και οι οποίες ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε και εφαρμόζαμε μέχρι τότε. Ουσιαστικά δεν υπάρχουν πλέον κατώτερα όρια χοληστερίνης γενικευμένα για όλους, αλλά πλέον τόσο τα όρια όσο και οι στόχοι χοληστερίνης εξατομικεύονται για τον καθένα από εμάς. Είναι γεγονός ότι τόσο τα όρια, όσο και οι στόχοι έχουν γίνει πιο αυστηρά για όλες τις κατηγορίες ασθενών, και η ερμηνεία των αποτελεσμάτων είναι πλέον πιο σύνθετη από ποτέ (πλέον χρειάζεται ειδικός καρδιολόγος ή παθολόγος για αυτό), ωστόσο αυτό γίνεται με γνώμονα την καλύτερη πρόληψη της στεφανιαίας νόσου, με ευμενέστερα μακροχρόνια αποτελέσματα.

Δυσλιπιδαιμία – Πώς γίνεται λοιπόν η σύγχρονη εκτίμηση του λιπιδαιμικού προφίλ;
Αρχικά ο γιατρός κατατάσσει τον ασθενή σε μια ομάδα καρδιαγγειακού κινδύνου, με βάση πολλαπλές παραμέτρους όπως η χώρα διαβίωσης (Ελλάδα), η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η αρτηριακή πίεση και η τιμή της ολικής χοληστερίνης.
Στη συνέχεια, και ανάλογα με την ανωτέρω ταξινόμηση, τίθενται στόχοι σχετικά με το ανώτερο όριο της LDL που ισχύει για το συγκεκριμένο ασθενή, και ακολούθως χαράσσεται πορεία επίτευξης αυτού του ορίου, είτε με διαιτητική είτε με φαρμακευτική αγωγή. Συνεπώς γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι τα παλαιά όρια του λιπιδαιμικού ελέγχου (ολική χοληστερίνη <200 mg/dl, ή LDL<160 mg/dl) δεν ισχύουν, όπως και δεν μπορεί να γίνει «μαζική» ιατρική πρόληψης της δυσλιπιδαιμίας.
Τοιουτοτρόπως δεν είναι πλέον εύκολο για τον ασθενή να χαράξει πορεία και στόχους και να λάβει σημαντικές αποφάσεις που αφορούν στη χοληστερίνη του αυτενεργώντας, χωρίς δηλαδή τη βοήθεια και την καθοδήγηση ειδικού ιατρού. Αρκεί δειγματοληπτικά να αναφέρουμε ότι, με βάση τις νέες οδηγίες, για έναν σαραντάρη, καθ’ όλα υγιή άνθρωπο χωρίς κανένα ιστορικό υγείας ή παράγοντες κινδύνου, το ανώτατο όριο της LDL είναι πλέον 116 mg/dl.
Επίσης είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια ρύθμισης του λιπιδαιμικού προφίλ με φαρμακευτική αγωγή, χρειάζεται διαρκής ιατρική παρακολούθηση (σε εξωτερική βέβαια βάση και όχι σε νοσοκομείο), προκειμένου να αποφευχθούν οι (σχετικά σπάνιες) ανεπιθύμητες ενέργειες των αντιλιπιδαιμικών φαρμάκων στο ήπαρ και το μυϊκό σύστημα.
Εδώ να υπογραμμίσουμε ότι ορισμένοι ασθενείς ανήκουν σε ειδική ταξινόμηση (αυτοί π.χ. με ιστορικό στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου ή περιφερικής αρτηριοπάθειας, με νεφρική νόσο, με σακχαρώδη διαβήτη, με οικογενή δυσλπιδαιμία), και γι’ αυτούς ισχύουν ακόμα αυστηρότεροι στόχοι λιπιδαιμικού προφίλ.
Δυσλιπιδαιμία Συμπερασματικά
ο λιπιδαιμικός έλεγχος πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 40 ετών, και να γίνεται εξατομικευμένα, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του θεράποντος καρδιολόγου ή παθολόγου. Είναι καλό να μην αμελούμε την πρόληψη και τη ρύθμιση της χοληστερίνης μας, προκειμένου να αποφύγουμε ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα, τόσο τα οξέα (όπως π.χ. τα εμφράγματα ή τα εγκεφαλικά επεισόδια), όσο και τις σταδιακές φθορές στα αγγεία σημαντικών μας οργάνων (νεφρικές, οφθαλμικές, εγκεφαλικές και καρωτίδες αρτηρίες), εξασφαλίζοντας έτσι όχι μόνο μακροημέρευση, αλλά και ποιότητα ζωής.
References:
New Directions in Managing Dyslipidemia
Dyslipidemia: How Low Should We Go? A Review of Current Lipid Guidelines